De magie van de japanse avond: borrelen en bites in de wereld van de izakaya

Stap binnen in de levendige wereld van de izakaya: relaxed borrelen met deelbare hapjes als yakitori, karaage en oden, en dorstlessers als bier, sake, shochu, highballs en chu-hai. Je ontdekt hoe bestellen in rondes werkt, wat otoshi en een oshibori zijn, en hoe je moeiteloos deelt en proost met kanpai. Met etiquette, slimme keuzes en tips voor Nederland en België wordt elke avond een ongedwongen, smaakvolle mini-reis.

Wat is een izakaya

Een izakaya is de Japanse versie van een gezellige buurtkroeg waar je eet en drinkt in een ontspannen sfeer. Letterlijk komt het van “i” (blijven) en “sakaya” (sake-winkel): je blijft dus zitten om te drinken én te snacken. In plaats van voor-, hoofd- en nagerecht bestel je kleine, deelbare gerechten die in golven op tafel komen: denk aan yakitori (gegrilde kipspiesjes), karaage (krokante kip), edamame, gyoza en soms sashimi. Je drinkt erbij wat je wilt, van tapbier tot sake (rijstwijn), shochu (Japanse gedistilleerde drank), highballs en frisse chu-hai met soda en citrus. De sfeer is levendig en informeel, ideaal na werk of met vrienden, met barkrukken aan de open keuken, lage tafels of een knusse kamer waar je je schoenen uittrekt.

Anders dan een restaurant draait het minder om gangen en meer om tempo en gezelligheid; anders dan een bar speelt eten een hoofdrol; en anders dan een sushi-zaak is de kaart breder en warmer. Vaak krijg je bij binnenkomst een otoshi, een klein welkomsthapje dat ook dient als service- of zitgeld, zodat je meteen iets te knabbelen hebt. Bestellen doe je rustig in rondes en je deelt alles, waardoor je veel proeft zonder ingewikkeld gedoe. Kort gezegd: een izakaya is jouw toegankelijke startpunt om Japans comfort food en drank te ontdekken.

Oorsprong en het concept

De izakaya ontstond in de Edo-periode, toen sakehandelaars hun klanten lieten blijven zitten om ter plekke te drinken en er eenvoudige hapjes bij te serveren. Vanuit die sake-winkels groeide een informeel eet- en drinkhuis waar gezelligheid en toegankelijkheid voorop staan. Het concept draait om ontspannen borrelen met kleine, deelbare gerechten die in rondes op tafel komen, zodat je proeft, bijbestelt en samen deelt zonder strak menu of vaste gangen.

Je herkent de sfeer aan het noren-gordijntje bij de ingang, drukke togen, sissende grills en een gastvrije, levendige dynamiek na werktijd. Vaak krijg je een otoshi, een klein welkomsthapje dat ook het zitgeld dekt. Soms bieden izakaya nomihoudai, een tijdsgebonden drinkarrangement, wat het laagdrempelige karakter onderstreept: je komt binnen, neemt plaats en laat de avond zich vanzelf ontvouwen.

Verschil met restaurant, bar en sushi-zaak

Onderstaande tabel zet de izakaya naast een restaurant, bar/café en sushi-zaak, zodat je in één oogopslag de verschillen in doel, eten en drank ziet.

Kort gezegd: een izakaya combineert de gezelligheid van een bar met deelgerechten, terwijl een restaurant maaltijdgericht is en een sushi-zaak zich op sushi focust.

In een izakaya draait het om samen borrelen en kleine, deelbare gerechten bestellen in rondes, niet om vaste gangen zoals in een restaurant. Je kiest los wat je lekker vindt, het komt zodra het klaar is, en je blijft bijbestellen zolang je zin hebt. In tegenstelling tot een bar speelt eten hier een hoofdrol: naast bier, sake en highballs vind je een brede kaart met warme en koude hapjes, van gegrilde spiesjes tot stoof en salade.

Vergeleken met een sushi-zaak is de focus veel breder en informeler: je eet niet alleen sushi of sashimi, maar vooral comfort food dat bij drank past. De sfeer is levendig, je deelt alles aan tafel of aan de toog, en de drempel is laag.

[TIP] Tip: Bestel eerst drank, daarna meerdere kleine gerechtjes om te delen.

Sfeer, etiquette en bestellen

In een izakaya stap je een levendige, informele wereld binnen waar geroezemoes, sissende grills en klinkende glazen de toon zetten. Je neemt plaats aan de toog, een tafeltje of in een knus hoekje; vaak krijg je meteen een warme of koude oshibori, een doekje om je handen te reinigen. Reken op een otoshi, een klein welkomsthapje dat ook het zitgeld dekt, zodat je gelijk iets te knabbelen hebt. Bestellen doe je in rondes: kies een paar gerechten, proef en bestel bij zodra je meer wilt. Alles is bedoeld om te delen, dus zet schalen in het midden en pak met je eigen stokjes een portie.

Voor drank proost je met “kanpai”, en het is gebruikelijk dat je elkaars glas inschenkt in plaats van alleen het jouwe; je vrienden doen dat ook voor jou. Het personeel roep je gerust met een vriendelijk “sumimasen” of via een belknopje op tafel. Tempo is relaxed, maar let op last orders richting sluiting. Afrekenen doe je meestal per tafel in één keer; wil je splitten, geef dat vooraf even aan. Zo geniet je moeiteloos van de dynamiek zonder ongeschreven regels te breken.

Binnenkomen, zitplaatsen en tafeletiquette

Bij binnenkomst loop je meestal door een noren-gordijntje en wacht je tot je wordt toegewezen; ga niet zomaar zitten. Zitplaatsen verschillen: aan de toog kijk je in de keuken, aan een tafel zit je met je groep, en op tatami of horigotatsu doe je je schoenen uit en schuif je onder een lage tafel. Je krijgt vaak een oshibori om je handen te reinigen en een otoshi als klein welkomsthapje dat ook het zitgeld dekt.

Deel gerechten in het midden, gebruik een eigen bordje en pak netjes porties; als er geen serveertang is, gebruik je de achterzijde van je stokjes. Schenk elkaar in, proost met kanpai, en roep gerust “sumimasen” als je iets wilt bestellen. Houd je plek aan, stapel borden netjes en respecteer de last order.

Bestellen, delen en otoshi (klein voorgerecht) uitgelegd

In een izakaya bestel je in rondes: je start vaak met een drankje en een paar hapjes, daarna bestel je bij zodra je ziet wat je nog wilt. Gerechten komen zodra ze klaar zijn en je zet alles in het midden om te delen; pak kleine porties op je eigen bordje en houd het tempo ontspannen. De otoshi is een klein welkomsthapje dat je vrijwel altijd automatisch per persoon krijgt. Het fungeert ook als service- of zitgeld, dus het staat op de rekening en is niet gratis; wat je krijgt wisselt per dag en seizoen.

Heb je allergieën of dieetwensen, geef dat meteen door, dan past de keuken het vaak aan. Bestellen doe je door “sumimasen” te roepen of op het belknopje te drukken, en let richting sluiting op de last order. Afrekenen gebeurt meestal per tafel; wil je splitten, meld dat vooraf.

[TIP] Tip: Roep sumimasen om te bestellen, deel gerechten, proost met kanpai.

Populaire gerechten en drankjes

In een izakaya draait het menu om hartige, deelbare favorieten die perfect passen bij een drankje. Je komt klassiekers tegen als yakitori, van sappige kipspiesjes tot gehaktballetjes (tsukune) en negima met prei, krokante karaage, gegrilde makreel met zout, gyoza, edamame en romige aardappelsalade. Ook tofugerechten zoals agedashi tofu, seizoenssticks (kushiyaki) van groente of vlees en stoere barhappen als tebasaki (kippenvleugels) of korokke zijn populair; in de koudere maanden duikt oden op, een troostende bouillon met verschillende ingrediënten. Bij drank gaat veel aandacht naar nama-bier van de tap, maar je kunt ook kiezen voor sake (rijstwijn), koud of licht verwarmd, shochu (Japanse gedistilleerde drank) puur, met water of soda, en frisse highballs met whisky en bruis.

Chu-hai of “sours” op basis van shochu met citroen, yuzu of grapefruit zijn heerlijk doordrinkbaar, terwijl umeshu (pruimenlikeur) zoet en aromatisch is. Liever alcoholvrij? Oolongthee, limonade of calpis passen prima. Tip: bestel in rondes en combineer zoute, knapperige bites met iets frissers in je glas voor de beste balans.

Hartige klassiekers die je wilt proberen

Start met yakitori: sappige kipspiesjes met tare (zoet-sojaglazuur) of shio (zout), plus favorieten als tsukune (kipgehaktballetjes) en negima (kip met prei). Karaage is onmisbaar: gemarineerde, superkrokante kip die perfect gaat met citroen of mayo. Gyoza, Japanse dumplings met knapperige bodem, zijn ideaal om te delen, net als tebasaki, kruidige kippenvleugels met een glanzende saus. Agedashi tofu – krokant gebakken tofu in een lichte dashi-bouillon – biedt comfort zonder zwaar te zijn.

Probeer ook nasu dengaku, gegrilde aubergine met miso, of een dampende kom nikujaga, stoof van aardappel en vlees. Vaak staan er huisgemaakte aardappelsalade en korokke (kroket) op de kaart. Werk af met een snuf shichimi (zevenkruiden) of een tikje yuzu kosho voor extra pit en frisheid.

Seizoens- en regionale favorieten

In een izakaya wisselt het aanbod mee met weer en regio, waardoor je altijd iets nieuws ontdekt. In de lente proef je jonge bamboescheuten, tempura van wilde berggroenten en hotaru ika, terwijl je in de zomer verfrissing zoekt met hiyayakko (koude tofu), gekoelde tomaat met shiso en gegrilde ayu. Herfst brengt sanma van de grill, paddenstoelen zoals matsutake en zoete aardappel, en in de winter warm je je aan oden of een dampende nabe.

Regionale favorieten geven extra karakter: in Osaka vind je krokante kushikatsu, in Nagoya pittige tebasaki of misokatsu, in Hiroshima forse oesters, in Fukuoka mentaiko en motsunabe, en in Okinawa goya champuru. Vaak sluit je aan bij lokale drank: jizake (streeksake) of shochu uit Kyushu past perfect bij deze specials.

Drankkaart: bier, sake, shochu en meer

In een izakaya start je vaak met nama-bier van de tap: loeikoud, fris en perfect bij iets zouts van de grill. Zin in sake? Je kiest rijstwijn in stijlen als junmai of ginjo, koud, op kamertemperatuur of licht verwarmd, afhankelijk van seizoen en smaak. Shochu (Japanse gedistilleerde drank van zoete aardappel, gerst of rijst) drink je on the rocks, met water, warm water (oyuwari) of met soda.

Highballs met whisky en bruis zijn lekker doordrinkbaar, terwijl chu-hai of sours (shochu met soda en citrus) knisperend verfrissen. Umeshu, zoete pruimenlikeur, kun je puur of met soda nemen. Liever zonder alcohol? Je zit goed met oolongthee, limonade of calpis. Proost met kanpai en wissel af zodat je eten en glas mooi in balans blijven.

[TIP] Tip: Bestel meerdere kleine gerechten, deel ze en drink bier, sake of highball.

Izakaya in Nederland en België

In Nederland en België vind je steeds meer izakaya-achtige zaken, vooral in de grotere steden, waar de informele mix van borrelen en kleine gerechten perfect past bij een avond uit. Je reserveert het liefst in het weekend of met een grotere groep; soms werk je met tijdsloten van 90 tot 120 minuten zodat iedereen aan bod komt. Het bestellen gaat vaak in rondes, via de bediening, een QR-code of een klein briefje, en de gerechten komen zodra ze klaar zijn. Een verplichte otoshi zoals in Japan is hier minder gebruikelijk; soms krijg je een amuse, al dan niet op de rekening.

Reken op Japanse lagers van de tap, highballs en een groeiende selectie sake; shochu is er niet overal, maar neemt toe. Vegetarisch en zelfs vegan opties zijn doorgaans aanwezig, al blijft glutenvrij opletten door sojasaus; vraag naar tamari of alternatieven. Halal is zeldzamer, maar met kip en groente kom je een eind. Fooi is niet verplicht, afronden wordt gewaardeerd. Prijzen verschillen per stad, dus denk in deelborden en plan 3 tot 5 gerechtjes per persoon plus drank. Zo geniet je lokaal van de izakaya-energie: spontaan, deelbaar en altijd een tikje verslavend.

Reserveren, prijzen en tijdsloten

Voor populaire izakaya-adressen is reserveren slim, zeker in het weekend of met een groep. Veel zaken werken met tijdsloten van 90 tot 120 minuten en een tweede zitting later op de avond; kom op tijd, want je last order ligt vaak kort voor het einde van je slot. Loop je spontaan binnen, dan maak je de meeste kans aan de toog of op het terras. Bij grotere gezelschappen kan een aanbetaling of creditcardgarantie gevraagd worden en hanteren sommige zaken strikte no-show regels, dus check de annuleringstermijn.

Voor prijzen reken je op kleine gerechtjes rond 5 tot 12 euro en drank van circa 4 tot 9 euro. Met drie tot vijf gerechten per persoon plus drank kom je grofweg uit tussen 25 en 45 euro, afhankelijk van stad en keuzes.

Dieetwensen: vegetarisch, halal en allergieën

Geef je dieetwensen meteen door bij reserveren en nog eens aan tafel, dan kan de keuken meedenken. Vegetarisch is vaak mogelijk met groentespiesjes, hiyayakko of salades, maar let op dashi: veel bouillons en sauzen bevatten katsuobushi (bonitovlokken). Vraag gerust om kombu-dashi of om saus apart. Agedashi tofu, misosoepen en oden zijn zelden volledig vegetarisch zonder aanpassing. Voor halal is het lastiger: varkensvlees, sake en mirin komen veel voor.

Kies liefst kip, vis of groente en vraag om marinades zonder alcohol; volledig halal gecertificeerd is zeldzaam, dus check je comfortniveau. Bij allergieën let je op gluten in sojasaus, panko en tempurabeslag, en op sesam en schaaldieren. Vraag naar tamari, saus on the side en aparte bakolie, want kruisbesmetting in de frituur komt voor.

Thuis de izakaya-sfeer creëren

Met een paar slimme tweaks tover je je huis om tot een levendige izakaya. Dim het licht, zet relaxed Japans jazz-funk op en dek de tafel met kleine bordjes en stokjes, zodat je in rondes kunt serveren en delen. Begin met een otoshi, een mini-welkomsthapje zoals komkommer met miso, en maak simpele crowdpleasers: edamame met zeezout, yakitori van kipdij op een grillpan en Japanse aardappelsalade.

Een snelle tare (sojasaus, mirin, suiker) geeft spiesjes die typische glans; of ga voor shio, simpelweg zout en citroen. Schenk koud bier, een whisky-highball (whisky met bruis en citroen) of sake uit de koeler; alcoholvrij kan met oolongthee of yuzu-limonade. Leg warme of koude oshibori klaar en laat de avond vanzelf in golven lopen.

Veelgestelde vragen over izakaya

Wat is het belangrijkste om te weten over izakaya?

Een izakaya is Japans eetcafé: informeel, gericht op drinken (bier, sake, shochu) met kleine, deelbare gerechten. Geen sushibar, eerder tapas-stijl. Ontstaan als sake-winkels met zitplaatsen; sfeer is levendig, ontspannen en sociaal.

Hoe begin je het beste met izakaya?

Begin met een drankje en zeg “kanpai”. Accepteer de otoshi, bestel vervolgens in rondes om te delen: yakitori, karaage, edamame. Roep “sumimasen” voor service. Reserveer in Nederland/België bij drukte; tijdsloten en barchairs zijn gebruikelijk.

Wat zijn veelgemaakte fouten bij izakaya?

Valkuilen: alleen sushi verwachten, otoshi weigeren, alles tegelijk bestellen, niet delen, te weinig drinken-eten te combineren. Specials en seizoensgerechten overslaan, te laat dieetwensen melden, te snel vertrekken; het is bedoeld voor rustig, gefaseerd borrelen.